Mov nomme Emma Elliane Oskal Valkeapää, manne 21 jaepien båeries jïh Guovdageaidnuste jïh Gárasavvonistie Saepmien sveerjen bielesne båatam. Manne maana- jïh noereskuvlem Guovdageaidnusne veedtsim jïh Romsese juhtim gosse edtjim Medija jïh Kommunikasjovnesne vaedtsedh jåarhkeskuvlesne. Manne ovmessie barkoeh åtneme jïh aaj jaepielohkemem «saemien ietniengieline» illim Universiteetesne Romsesne.
Manne Guovdageaidnusne byjjenamme, onne saemien voene gusnie doh jeanatjommesh saemiestieh jïh gusnie dïhte saemien lea iemie bielie aarkebiejjeste. Manne saemien gieline, kultuvrine, båatsojne, beapmojne, vaarjoejgujmie byjjenamme jïh lïerim joejkedh mov maadtoeladtjijstie jïh fuelhkeste, jïh leam joekoen gijhteles dan åvteste. Manne aaj laavlomh tjaaleme jïh lååvleme mænngan lim 10 jaepien båeries, guktie musihke jïh joejke leah mov vaajmoen lïhke.
Manne aaj lyjhkem ålkone eatnamisnie årrodh, gööledh, daanhtsodh jïh laavlodh hijven musihkese, slaajperdidh jïh dokumentaarh jallh raajroeh vuartasjidh, kreatijve årrodh jïh vytnesjidh, fealadidh jïh festivaaline mïnnedh, jïh voelpigujmie årrodh. Manne aavodem vielie saemien kultuvren, histovrijen jïh seabradahken bïjre lïeredh jïh aavodem fealadidh bïjre jarkan Nöörjesne, skuvline mïnnedh jïh orre almetjh råakedh. Manne gegkestem mijjen barkoe goh saemien tsïeglh sæjhta meatan årrodh veartenem akten buerebe sæjjan darjodh!
Mïsse jeenjemes aavodh daejnie tsïeglejaepine?
Vielie saemien kultuvren, histovrijen jïh seabradahken bïjre lïeredh, jïh maehtedh dan bïjre bievnedh gaajhkide skuvlide mejtie edtjebe vaaksjodh daan jaepien!
Maam tuhtjh vihkielommes noerh Nöörjesne byöroeh saemiej bïjre daejredh?
Mijjieh akte åålmege jïjtse kultuvrine, gieline jïh aerpievuekiejgujmie mah leah jielije jïh evtiesuvvieh tïjje doekoe. Mijjieh båeries aerpievuekieh gorredibie men aaj orre jïh daajbaaletje jieledevuekieh åtnose vaeltebe. Manne vïenhtem vihkele åssjaldahkevuekiem «mijjieh jïh dah» luejhtedh jïh buerebh vuejnedh mijjieh seammavyörtegs saaht gïeh mijjieh libie jallh gubpede båetebe, daamtaj vielie ektesne utnebe goh dagke vïenhtebe J
Bööremes raerie jïengem tsööpkedh?
Ussjedidh ij mejtegh leah nåake jïh maam akt luste jiehtedh, jïh aaj föörhkedidh dan åvteste dan nåake, dïhte gujht sjeahta fïerhten aejkien, haha.
Maam 10 jaepine darjoeh?
Vïenhtem manne luhkie jaepine tjahkesjem bååstede luhkie jaepieh ussjedem jïh daam tsïeglejaepiem mejjesne måjhtelem! Gegkestem manne annje jïjnjem föörhkedem jïh hijven åtnam, mov leah hijven voelph mov bïjre jïh mejnie akt nuhteligs jïh kreatijve barkeminie!
Maam lih sïjhteme meatan vaeltedh akten aevries såålese, jïh man åvteste?
Motovrevïnhtse..?
Gie dov saemien åvteguvvie jïh man åvteste?
Gellie saemien artisth, tjiehpiedæjjah, aktivisth, raaktan gaajhkesh mah tjarke barkeminie jïh tjïelkelaakan vuesiehtieh maam mielieh jïh pryöjjadieh. Men akte gujne maam gutnem altese musihken åvteste, eensi teeksti jïh barkoen åvteste saemien musihkem jïh kultuvrem geerjehtidh abpe veartenasse lea Mari Boine. Dïhte vihkeles okserïhpestæjja mijjese noeride mah minngesne båetieh.